مقالات

  • کپسول ابسی لِس

    فيبرهاي خوراكي موجود در کپسول اُبسی لِس از جمله مواد كاهنده اشتها به حساب مي آيند كه البته از طريق تحريك عصبي گيرنده هاي اشتها عمل نمي كنند. فيبرهاي ويسكوز تركيباتي هستند كه درآب حل شده و متورم مي شوند. مكمل هاي غذايي حاوي اين فيبرها با كند كردن تخليه معدي و جذب مواد غذايي، مقدار جذب كلوكز را كاهش داده و بدين طريق از افزايش قند خون پس از غذا جلوگيري مي كنند. فيبرهاي ويسكوز بدون برجاي گذاشتن مواد سمّي در كبد با تخليه آهسته معدي به احساس پُري و كاهش اشتها منجر مي شوند.

    براساسمطالعات انجام شده روي Aconit bean ثابتشده است كه اين گياه به واسطه دارا بودن فيبرهاي متورم شونده، با القا احساس پُريباعث كاهش اشتها مي شود. همچنين اين پيشنهاد  مطرح است كه فيبر Aconitbean در روده باعث افزايش رهاسازي هورمون هاي سيريمعدي- روده اي و يا كاهش جذب مواد غذايي مي شود. همچنین با مهار آنزیم لیپازمترشحه از پانکراس و کاهش جذب چربی موجب کاهش کلسترول و تری گلیسرید می شود و بهمیزان 25-10% سطح LDL رابدون اثر سوء بر HDLکاهش می دهد. در مطالعه ديگري افزايش احساس سيري و كاهش احساس گرسنگي در افرادغيرچاق در مصرف يك نوشيدني حاوي اين فيبر خوراكي مشاهده شده است. در اين مطالعه Aconitbean سطح گلوكز پس از غذا و انسولين را كاهش داده وهمچنين شاخص هاي سيري را افزايش داده است.

    با توجه به عوارض جدی داروهایی چون Orlistate، Fluoxetin و Sibutramin ،استفاده از فیبرهای خوراکی امروزه بیشتر مطرح است. وجود عوارضی از قبیل صدمات جدیبه کبد، تنبلی و نقص عملکرد کبد و حتی فوت ناشی از آن، ابتلا به سیروز کبدی و لزومپیوند کبد ناشی از مصرف ارلیستات که مرکز تحقیقات و ارزیابی داروها در آمریکا و FDA آنها را تأیید کرده اند و نیز لزوم مصرف مکمل های چربی برای بیماران دریافت کنندهارلیستات، استفاده آن را محدود می کند.

    از دیگر داروهای کاهنده وزن، داروهاي محرك CNS مانند فلوکستینو سیبوترامین ميباشند كه با مهار بازجذب سروتونين بر اشتها اثر گذاشته و آن را مهار مي كنند.  اما اثرات ناخواسته اي كه در ادامه اشاره ميگردد مصرف آنها را محدود و ملزم به مانيتورينگ نموده است.

    (EMEA) آژانس دارويي اروپا مصرف SSRIs مانند فلوكستين را براي كودكان و بزرگسالان زير21 سال ممنوع كرده است.

    برخيمطالعات حاكي از آن است كه فلوكستين در اوايل مصرف به كاهش اشتها و كاهش وزن كمكمي كند اما پس از گذشت 20-16 هفته برخي از بيماران مجدداً اشتها و وزن از دست رفتهرا باز مي يابند!

    سيبوتراميناز ديگر داروهاي مورد استفاده در درمان چاقي است كه نياز به ارزيابي مداوم در طولمدت درمان دارد. به عنوان مثال اگر كاهش وزن در مدت 4 هفته كمتر از 2 كيلوگرم  باشد نياز به مانيتورينگ و در بعضي مواردافزايش دوز تا mg15 روزانه دارد كه در صورت مصرف با اين دُز، ريسكافزايش ضربان قلب و افزايش فشار خون قوّت مي يابد.

    بهعلاوه سيبوترامين در بيماران با سابقه كم اشتهايي يا پُراشتهايي عصبي و بيمارانمبتلا به فشار خون كنترل شده، نارسايي قلبي، هايپرپلازي خوش خيم پروستات منع مصرفدارد.

    علاوهبر داروهاي كاهنده اشتها، داروهاي ديگري هم براي درمان چاقي مورد استفاده قرار ميگيرند كه اصطلاحاً چربي سوزند. چاي سبز از جمله اين مواد است كه با مهار آنزيمليپاز مترشحه از پانكراس، از جذب چربي ها در روده جلوگيري مي كند. همچنين با كاهش آنزيم آميلاز بزاق و روده قندخون را كاهش داده و در مجموع با كاهش جذب روده اي گلوكز و چربي به كاهش وزن منجرمي شود. چاي سبز علاوه بر اين مكانيسم ها با خاصيت ترمو‍ژنيك و اكسيدكنندگي چربيخود، درمان كمكي بي خطري براي چاقي محسوب مي شود.

    طیمطالعه ای بر روی 60 زن چاق (45-30 ساله) با مصرف روزانه معادل 2 گرم چای سبز پساز 15 روز کاهش وزنی معادل kg 7/1و پس از 30 روز کاهش وزنی معادل kg 9/2در گروه چای سبز در مقابل پلاسبو مشاهده شده است. در این مطالعه پس از 30 روز کاهشقابل توجهی در اندازه دور کمر مشاهده شد.

    همچنیندر یک مطالعه دوسویه خواص ترموژنیک و قابلیت اکسیدکنندگی چربی در چای سبز بررسیشد. طی این مطالعه، 10 مرد سالم با عصاره چای سبز، کافئین و پلاسبو به مدت 3 تا 24ساعت و 3 بار در روز در یک اتاق تنفس مورد بررسی متابولیکی قرار گرفتند. طی اینمطالعه، تقاضای تنفس به طور قابل توجهی طی درمان با چای سبز نسبت به کافئین وپلاسبو کاهش یافت که این اثر احتمالاً به دیگر ترکیبات چای سبز غیر از کافئینمربوط می شود.

     

    Mayer LE, JClin Psychiatry, 1998, 59 (Suppl 15): 28-34.

    Pasman WJ& et al, Appetite, 1997, 29: 77-87.

    Lavin &Read, Appetite, 1995, 25: 89-96.

    Chow J &et al, Diabet. Res. Clin. Prac., 2007, 76: 335-340.